04-04-2020
Kortstondig
Ik keek eerder vandaag de eerste aflevering van het nieuwe programma van Floortje Dessing, Floortje Blijft Hier. Want ja, dat moet nu eenmaal, thuisblijven. En wat moet, dat moet. Hoogleraar publieksfilosofie Marli Huijer, met wie Floortje op het verlaten Amsterdamse Damplein sprak, stelde in deze aflevering vast dat de gedwongen stilstand waarin we ons nu bevinden ons doet beseffen dat “we niet hebben geleerd om goede verhalen te vertellen over thuis zijn,” en dat deze tijd een mogelijkheid is om die vergeten kunst opnieuw te verkennen en op te bouwen.
Je hoeft niet per se de hele wereld over te reizen om goede verhalen te kunnen vertellen, zo stelde ze. Maar wat is en maakt een goed verhaal? Ik vermoed dat authenticiteit het belangrijkste ingrediënt is. We zijn op zoek naar het pure, het natuurlijke. Vooral ook als we ons aan de andere kant van de wereld bevinden: we bezoeken daar alsnog het liefst de locals, eten het liefst met hen een bordje mee, en proeven van de huiselijke sfeer die daar heerst.
Datgene opzoeken in het nabije lijken we verleerd te zijn. Zoals publieksfilosofe Huijer tegen Floortje zei lijken we de waarde van langdurigheid niet langer te erkennen. Steeds meer wordt ons leven flexibel: van baan naar baan, halfjaarcontract onder de arm, van huis naar huis, inkt van het huurcontract nog nat, van relatie naar relatie, intussen druk swipend—links, rechts, rechts, links. Kortstondigheid regeert.
Het leven is veranderlijk, daar is niets op af te dingen, maar het feit dat onderdelen van dat leven op een gegeven moment vaste patronen beginnen aan te nemen doet niet per se aan de waarde van dat leven af. Juist uit het vaste en het langdurige kunnen nieuwe, onvoorziene kwaliteiten en gebeurtenissen, gevoelens en acties voortkomen die het flexibele en kortstondige nooit zouden hebben kunnen voortbrengen.
Wellicht dat deze tijd de kijk op dat vaste, het gemoedelijke, het burgerlijke, verandert. Dat generatie Y plotsklaps massaal besluit, uit ‘pure’ verveling, te gaan samenwonen, toch vroeg aan kinderen te beginnen en die zo gewilde nieuwe uitdaging dichter bij huis te zoeken.
“OK, boomer,” hoor ik mijn vader gniffelen.
04-04-2020
Pubers en roofvogels
In aflevering vier van het vierde DREAMschool-seizoen liet een valkenier de deelnemende jongeren inzien dat hoe je je voordoet aan de buitenkant mijlenver af kan staan van hoe je aan de binnenkant bent. Gedraag je je ‘dominant’, of doe je in ieder geval een poging tot? De valk heeft het door. Ben je gefrustreerd of voel je boosheid? De valk heeft het allang doorzien. Nietsontziende rovers als spiegel voor de ziel.
Dat ze haarscherp konden zien mag geen verrassing heten, maar dat ze ook haarfijn gevoelens en, meer nog, persoonlijkheden bloot konden leggen had ik niet verwacht. De vogels laten je onmiskenbaar zien wie je bent, en wanneer je dicht bij die versie van jezelf bent.
Het deed me denken aan het feit dat ook pubers op een middelbare school je zo’n spiegel voor houden. Als je je anders voordoet dan je bent wanneer je voor de klas staat, hebben leerlingen dat door. Als je te veel van hen vraagt, zie je dat in terug in hun houding. Als je ze niet serieus neemt, lees je dat meteen van hun gezicht af. Pubers als een open boek, elke dag weer. “Lief dagboek, het zijn net roofvogels…”